Kiedy realizujemy tak wielkie przedsięwzięcie, jakim jest budowa domu, wykończenie mieszkania czy kapitalny remont, takie drobiazgi, jak gniazdka i włączniki, wydają nam się kwestią, którą można załatwić w pół minuty. A potem ruszamy do sklepu, stajemy przed sięgającym pod sufit regałem i spędzamy tam kolejne 2 godziny – bo wybór jednak nie jest taki prosty. Zanim więc wybierzesz się na zakupy, sprawdź nasze wskazówki! Podpowiadamy, jakie gniazdka do domu wybrać, aby pasowały do wystroju wnętrza i jak najlepiej spełniały swoje funkcje.
Gniazdka i łączniki – ważny element wystroju wnętrza
Gniazdka wtykowe i łączniki są elementami instalacji elektrycznej. Dzięki nim możemy na co dzień korzystać z niezbędnych urządzeń i zdobyczy techniki – w końcu gniazdka umożliwiają podłączenie do zasilania różnorakich sprzętów, a łączniki pozwalają sterować oświetleniem. Choć w ogólnym rachunku kosztów, jakie musimy ponieść, budując czy wykańczając dom, stanowią niewielki procent (a nawet promil), są ważne dla jego wystroju. W aranżacji wnętrz diabeł naprawę tkwi w szczegółach – to właśnie takie drobiazgi przesądzają o charakterze danego pomieszczenia i składają się na „wielki efekt”.
Wybierając osprzęt elektroinstalacyjny tego typu, można w pierwszej kolejności kierować się jego designem. Oferty różnych producentów są na tyle szerokie, że bez problemu znajdziesz gniazda i łączniki o określonych funkcjach. Dopasowanie ich do estetyki pomieszczenia wydaje się trudniejszym zadaniem, dlatego warto zacząć właśnie od tej kwestii.
Jakie gniazdka i łączniki wybrać? Białe czy kolorowe? Dyskretne i nierzucające się w oczy czy wyraźnie będące elementem wystroju? Przede wszystkim elementy te powinny być ze sobą spójne. Najlepiej jeśli pochodzą z tej samej kolekcji jednej marki. Wówczas są tak zaprojektowane, że nawet jeżeli różnią się jakimiś detalami, dają efekt harmonii. A to ważne – w końcu rzadko zdarza się, że wszystkie pomieszczenia w mieszkaniu mamy pomalowane na ten sam kolor i urządzone w taki sam sposób. Niewielkie różnice w wyglądzie kontaktów i łączników są więc pożądane.
Jakie gniazdka i włączniki dobrać do nowoczesnych wnętrz, a jakie do klasycznych?
Domeną wnętrz urządzonych w stylu nowoczesnym jest minimalizm połączony z oryginalnością. W takich pomieszczeniach, często wymuskanych i dopracowanych pod każdym względem, gniazdka i łączniki również powinny być nietypowe. Popularny wybór to osprzęt elektroinstalacyjny w czarnym macie, ale sprawdzą się też elementy wykonane z metalu, hartowanego szkła czy tworzyw do złudzenia przypominających strukturalny beton lub drewno (na przykład takie, jak z kolekcji Sedna Design & Elements marki Schneider Electric. Ramki tego typu mogą doskonale „wtopić” się w ścianę albo wręcz przeciwnie – wyraziście się na niej odznaczać. W nowoczesnych wnętrzach elektronika często staje się ważnym elementem wystroju, dlatego nawet gniazdka mogą pełnić funkcje dekoracyjne.
W klasycznych wnętrzach, na przykład urządzonych według minimalistycznego stylu skandynawskiego, przytulnego rustykalnego czy eleganckiego ludwikowskiego, gniazda i łączniki powinny być bardziej dyskretne. Najlepiej dopasować je kolorystycznie do koloru ścian lub wybrać te w barwach uniwersalnych: białe, szare albo beżowe.
Jakie gniazdka do domu? Kwestie bezpieczeństwa
Zastanawiając się, jakie gniazdka do domu wybrać, z pewnością natkniesz się na takie określenie, jak „uziemienie”. Uziemienie to standardowy element instalacji elektrycznej każdego budynku, który zapobiega chwilowym wzrostom napięcia i gwarantuje prawidłową, bezpieczną pracę urządzeń. Przewody uziemiające prowadzą do wszystkich gniazdek i wszystkich źródeł światła w domu i są połączone w jeden system, którego końcówka, zwana uziomem, ma postać zakopanego w gruncie metalowego pręta.
Gniazdka również mogą mieć własne uziemienie. W sklepach najczęściej zetkniesz się z wariantem typu E – uziemienie ma w tym przypadku postać bolca znajdującego się między otworami zasilającymi. Dostępne są jednak także gniazdka typu F, zwane schuko, w których funkcję tę pełnią dwie sprężynujące blaszki umieszczone w dolnej i górnej części ramki. Osprzęt elektroinstalacyjny z uziemieniem powinien być zamontowany wszędzie tam, gdzie używamy sprzętów o dużej mocy: urządzeń AGD i RTV, komputera czy elektronarzędzi.
Do domów, w którym mieszkają małe dzieci, warto dodatkowo wybrać gniazdka z plastikowymi przesłonami torów. Takie zabezpieczenie zapobiega wsadzeniu do nich przedmiotów innych niż wtyczka. Ale uwaga: podczas zakupów gniazdek tego typu trzeba kierować się przede wszystkim jakością, nie ceną. W produktach tanich, nieznanych marek przesłony wykonane są z plastiku lichej jakości, przez co nie działają tak skutecznie, jak powinny, i szybko się łamią.
Do łazienki czy innych pomieszczeń, w których panuje podwyższona wilgotność, wybrać należy gniazda bryzgoszczelne (hermetyczne), wyróżniające się specjalnym uszczelnieniem: wysokim poziomem ochrony IP (IP44) i zastosowaniem specjalnej klapki zabezpieczającej.
Podtynkowe czy natynkowe?
Zarówno gniazda, jak i łączniki występują w 2 wersjach: podtynkowej i natynkowej. Elementy podtynkowe montuje się w puszkach wpuszczonych w ścianę – to standard w pomieszczeniach mieszkalnych. Gniazda i łączniki natynkowe umieszczone są natomiast na powierzchni ściany. Stosuje się je w pomieszczeniach gospodarczych, na zewnątrz i w domach wykonanych z drewna.
Podział gniazd ze względu na funkcjonalność
Na koniec omówimy jeszcze podział gniazd oraz łączników ze względu na ich funkcjonalność – takie rozeznanie może znacznie ułatwić zakupy. Podstawowy rodzaj gniazdek to gniazdka instalacyjne, które służą do zasilania odbiorników ruchomych i przenośnych. Oprócz tego dostępne są również:
- gniazda głośnikowe, do których podłączyć można, jak wskazuje nazwa, kable głośnikowe,
- gniazda antenowe do zasilania sieci radiowo-telewizyjnej,
- gniazda multimedialne do podłączenia urządzeń multimedialnych (głośnikowe, BNC, RCA, USB, HDMI, VGA),
- gniazda teleinformacyjne służące do podłączenia sieci telekomunikacyjnej oraz internetowej.
Podział łączników ze względu na funkcjonalność
- Łączniki jednobiegunowe – z jednym przyciskiem, zwykle stosowane przy pojedynczym obwodzie oświetlenia.
- Łączniki dwubiegunowe – umożliwiają włączenie dwóch obwodów elektrycznych w jednym czasie.
- Łączniki schodowe – pozwalają sterować jednym obwodem w dwóch różnych miejscach, na przykład na dole i na górze schodów.
- Łączniki świecznikowe – wyposażone są w 1 lub więcej przycisków, dzięki czemu można za ich pomocą włączyć kilka obwodów niezależnie od siebie.
Wybór gniazdek i włączników wcale nie jest tak prosty, jak mogłoby się wydawać. Aby ułatwić sobie poszukiwania i zakupy, warto wcześniej określić potrzeby i wymagania, zarówno pod względem funkcjonalności, jak i wzornictwa. A następnie zajrzeć na karel2.pl, gdzie znajdziesz osprzęt elektroinstalacyjny najlepszych marek.
Źródło zdjęć: shutterstock.com, pexels.com