Każdy z nas korzysta ze sztucznych źródeł światła. Służy to nie tylko poprawie komfortu i umożliwieniu nam funkcjonowania po zmroku, ale także zwiększeniu bezpieczeństwa. Ta ostatnia funkcja jest szczególnie istotna w przypadku oświetlenia awaryjnego, którego stosowanie wymuszają obowiązujące w Polsce przepisy. Czym dokładnie są oprawy awaryjne? Kiedy i gdzie należy je montować? Czym różnią się od oświetlenia ewakuacyjnego? Odpowiedzi na wszystkie te pytania znajdziesz w naszym artykule.
Czym są oprawy awaryjne?
Oprawy awaryjne to specjalna kategoria opraw zaliczanych do grupy oświetlania awaryjnego. Jego stosowanie jest niezbędne w tych obiektach, w których przerwa w dostawie energii elektrycznej czy uszkodzenie oświetlenia głównego mogłyby spowodować zagrożenie dla ludzi, maszyn oraz półproduktów, narażając tym samym przedsiębiorcę na straty finansowe.
Oświetlenie awaryjne dzielimy na dwie główne grupy:
- Oświetlenie zapasowe – nazywa się je również rezerwowym. To ono ma zadziałać w momencie przerwania dostaw energii i umożliwić np. dokończenie pracy czy zabezpieczenie linii produkcyjnej. Dobrym przykładem będzie tutaj sytuacja, w której w fabryce żywności dochodzi do awarii zasilania. Dzięki oświetleniu zapasowemu pracownicy będą w stanie np. dokończyć rozpoczętą już produkcję lub schować szybko psujące się półprodukty w chłodniach, nie narażając tym samym pracodawcy na straty.
- Oświetlenie ewakuacyjne – jak sama nazwa wskazuje jest to oświetlenie, które ma pozwolić na sprawne przeprowadzenie ewakuacji z budynku w razie wystąpienia jakiegoś zagrożenia (awaria oświetlenia głównego, pożar, zadymienie etc.).
Jak działają oprawy awaryjne?
Oprawy awaryjne wymagają własnego, niezależnego źródła zasilania. Jest to konieczne, gdy weźmiemy pod uwagę ich funkcję oraz okoliczności, w jakich muszą zadziałać. Gdyby oprawy korzystały z tego samego źródła prądu, co oświetlenie główne, to w momencie przerwy w zasilaniu lub awarii rozdzielni nie byłoby z nich żadnego pożytku.
Dzięki niezależnemu źródłu zasilania (np. agregaty prądotwórcze, magazyny energii) oprawy awaryjne włączą się automatycznie po ustaniu działania oświetlenia głównego, umożliwiając tym samym zarówno zabezpieczenie stanowisk pracy, jak i sprawną ewakuację z budynku.
To warto wiedzieć
Zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami oprawy awaryjne muszą świecić z minimum 50-procentowym natężeniem w ciągu 5 sekund od uruchomienia oraz z pełnym natężeniem po minucie od włączenia.
Najważniejsze wytyczne dotyczące stosowania opraw awaryjnych
Kwestia opraw awaryjnych, czy szerzej oświetlenia awaryjnego, została dokładnie uregulowana w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z kwietnia 2004 roku w sprawie warunków technicznych, jakim muszą odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
Z tego dokumentu dowiemy się m.in., że oprawy awaryjne muszą być umieszczane na wysokości minimum 2 metrów nad podłogą oraz 20° nad płaszczyzną wzroku. Jeśli z przyczyn technicznych nie ma możliwości zamontowania opraw w bezpośrednim zasięgu ludzkiego wzroku, to wymagane jest zastosowanie znaków wskazujących kierunek ewakuacji.
Oprawy awaryjne, które pełnią funkcję oświetlenia ewakuacyjnego, należy umieszczać:
- przy każdym skrzyżowaniu korytarzy,
- w miejscach zmiany kierunku ewakuacji,
- w miejscach zmiany poziomów,
- przy schodach,
- na klatkach schodowych,
- przy drzwiach wyjściowych,
- w miejscach, w których udostępniono sprzęt przeciwpożarowy, apteczkę pierwszej pomocy, przycisk alarmowy oraz wyposażenie ratunkowe.
Oprawy awaryjne obowiązkowo stosuje się również w miejscach, które pozostają dostępne dla ludzi nawet w razie wystąpienia przerwy w dostawach energii. Przykładami mogą być toalety, windy oraz szatnie.
Oprawy awaryjne umieszcza się także na szlaku dróg ewakuacyjnych z budynków, w obiektach wysokościowych, budynkach oświetlonych wyłącznie sztucznym światłem oraz przeznaczonych dla osób z niepełnosprawnościami.
Oświetlenie ewakuacyjne
Warto wyjaśnić, że oprawy awaryjne i oświetlenie ewakuacyjne nie są terminami synonimicznymi. Pierwsze z nich stosuje się w każdym budynku, w którym wystąpienie przerwy w dostawach energii elektrycznej mogłoby spowodować zagrożenie dla ludzi, środowiska lub straty materialne.
Z kolei oświetlenie ewakuacyjne musi być montowane w każdym obiekcie, w którym grupują się ludzie i spełnia on warunki techniczne określone w przepisach. Do tej grupy zaliczymy m.in. teatry, kina, sale koncertowe, hale sportowe, lokale rozrywkowe, budynki użyteczności publicznej, obiekty magazynowe o powierzchni większej niż 2000 m2, a także garaże o powierzchni przekraczającej 1000 m2.
Szeroki wybór opraw awaryjnych, charakteryzujących się podwyższoną odpornością na niekorzystne czynniki środowiskowe, niezawodnością oraz niskimi kosztami eksploatacji, można znaleźć w ofercie firmy Kanlux dostępnej na stronie internetowej https://www.kanlux.com/pl/produkty/16033/oprawy-awaryjne.
